Η ίδρυση των πρώτων μονών και η οργάνωση της μοναχικής πολιτείας έγινε τον 14ο αι., όμως πολύ πιο πριν στους βράχους των Μετεώρων ζούσαν αναχωρητές. Πότε άρχισαν να καταφεύγουν στη θέση αυτή ερημίτες είναι άγνωστο. Ωστόσο μπορούμε σήμερα να προσδιορίσουμε πότε περίπου οι ελεύθεροι ασκητές άρχισαν να οργανώνονται.
Από τον 11ο αι., αν όχι και παλιότερα, ζούσαν στα Μετέωρα αναχωρητές σε μικρά κελιά, τις «κέλλες» και είχαν υποτυπώδη παρεκκλήσια, τα «προσευχάρια» για την καθημερινή προσευχή. Αυτοί οι ελεύθεροι ασκητές, αργότερα, στο 2ο μισό του 12ου αι., συνέστησαν την σκήτη της Δούπιανης ή σκήτη των Σταγών και συγκρότησαν την πρώτη μορφή της μοναστικής κοινωνίας των Μετεώρων με οργάνωση χαλαρή, ανάλογη με αυτή που υπάρχει ως σήμερα στις ιδιόρρυθμες σκήτες του Αγίου Όρους.